Transcendentie als grens van wetenschap
Over gene zijde, God, of de transcendentie bij filosofen, kunnen wetenschappen per definitie niets zeggen. Natuurwetenschappen niet, menswetenschappen niet, en theologie fundeert op openbaring die buiten wetenschap valt. Ook de analytische psychologie kan daar niets over zeggen. Wetenschappers kunnen wel observeren en analyseren wat mensen over het hiernamaals, God, of de transcendentie vertellen.
Psychologisch gezien blijft elke bovennatuurlijke ervaring een menselijke ervaring. Zij gebeurt in de mens, ingebed in zijn lichamelijke en psychische bepaaldheid, ook al kan hij haar als buiten zich gebeurend ervaren. Psychologisch gezien komt de transcendentie overeen met het onbewuste dat per definitie en empirie onkenbaar is en veel omvangrijker is dan het kenbare bewuste.
Ook al kan wetenschap geen uitspraken maken over de transcendentie kan een wetenschapper alsnog filosofische of religieuze conclusies trekken over de transcendentie (E. Alexander 2013). Uiteraard maken deze conclusies van een wetenschapper over de transcendentie zijn conclusies niet wetenschappelijk omdat hij wetenschapper is. Als een wetenschapper zijn geloof belijdt wordt zijn geloof nog niet wetenschappelijk doordat hij wetenschapper is en zijn wetenschap wordt ook geen religie.
Soms vrezen religieuze en spirituele, kerkelijk en esoterisch georiënteerde mensen, dat wetenschappelijke en psychologische concepten gene zijde, het hiernamaals of God zouden kunnen verdringen of vernietigen. Doch valt mijn leeslamp en de poppenhuisverlichting van het poppenhuis van mijn dochter niet donker als ik begreep, dat licht zowel als deeltjes als ook als elektromagnetische golven kan worden beschreven. Laat staan, dat de zon ophield te schijnen.
- 100 jaar Rijpenhofje
- Het Rijpenhofje
- Schilderijen
- Waardering
- Gerard van de Rijp in zijn tuin
- Het spirituele hof
- Het beminde hof
- Het analytische hof
- Conclusie en wens
- Gozewijn Centen en zijn gezin
- Schilderijen
- Het Rijpenhofje in 1982
- Reglement voor het Rijpen Hofje 1837
- Vier eeuwen hofjes in Amsterdam
- Dank
- Bronnen