Beschermende tuin en mandala
Een identificatie of vereenzelviging van een mens met het hogere komt overeen met een vernieuwend bad, luxatie, of reinigende wassing, en met een doop in de levensbron.
De doopsgezinde beleefde en beleeft deze reiniging en vereniging in de doop:
De Sendt-brief des Apostels PAULI Aen den ROMEYNEN. Het vj. Capittel. |
DE BRIEF VAN DE APOSTEL PAULUS AAN DE ROMEINEN 6 |
---|---|
4 Wy zijn dan met hem begraven door den doop in den doodt, op dat gelijckerwijs Christus uyt de dooden opgeweckt is tot de heerlickheyt des Vaders, alsoo oock wy in nieuwicheyt des levens wandelen souden. |
4 Wij zijn dan met Hem begraven door de doop in de dood, opdat evenals Christus uit de doden is opgewekt tot de heerlijkheid van de Vader, zo ook wij in een nieuw leven zouden wandelen. |
De Sendt-brief des Apostels PAULI Aen de COLOSSENSEN. Het ij. Capittel. |
DE BRIEF VAN DE APOSTEL PAULUS AAN DE KOLOSSENZEN 2 |
---|---|
12 Zijnde met hem begraven in den Doop, in welcken ghy oock met [hem] opgeweckt zijt door het geloove der werckinge Godts, die hem uyt den dooden opgeweckt heeft. |
12 U bent immers met Hem begraven in de doop, waarin u ook met Hem bent opgewekt, door het geloof van de werking van God, Die Hem uit de doden heeft opgewekt. |
Uit: Statenvertaling, editie 1637 © (transcriptie) 2008 Nicoline van der Sijs |
Uit: Herziene Statenvertaling © 2010 Stichting HSV |
De tuin van de doopsgezinde Van de Rijp toont bron noch fontein. Zijn tijd en godsdienst respecterend ga ik ervan uit, dat hij de verhalen in Genesis nog nam zoals ze er stonden. Genesis stelt, dat de eerste regen pas met de zondvloed viel. Daarvoor bevochtigde een damp de aarde. De voorstelling van een tijd zonder overstromingen en vloedrampen kan voor de voortdurend met het water kampende mensen in Holland werkelijk paradijselijk geweest zijn.
Zoals in de voorstelling van het paradijselijk begin lijkt in Van de Rijps tuin een damp alles te bevochtigen. De ‘vrouwelijke’ damp of vocht ligt in de lucht en doordringt de ‘mannelijk’ gestructureerde tuin. Damp en tuin verwijzen naar het moederarchetype en naar het verlangen naar de oorspronkelijke toestand van geborgenheid en vruchtbaarheid (Genesis 1-3, Grof 1988, Jung VW 8). Als innerlijke processen vragen zij om bescherming in een van de bedreigende omgeving afgezonderde plek. Van de Rijps omheinde tuin en perkenmandala's representeren en bieden deze afgezonderde en beschermde omgeving. Vergelijkbar met de klassieke ‘temenos’ en de christelijke ‘hortus conclusus’ zonderen zij een ruimte af van de ‘profane’ omgeving buiten (Jung GW 12: 155-158).
De Hollandse wolken in het tuinportret vormen een zekere dreiging van regen, onweer en vloed. Alsnog spreekt het ‘uitzonderlijk intieme’ (Hunt en Williams 1988: 126-127) tuinportret van Van de Rijp daarvoor, dat de tuinkunstenaar zich in zijn tuin en naast zijn stokroos op zijn gemak en veilig voelde. Hij vond er de beschermde rust, om zijn hand in eigen boezen te steken en te voelen wat in hem omging en gebeurde. Zijn hand wijst op zijn hart, naar zijn innerlijk centrum, en zijn tuin beeldt uit wat in hem gebeurde.
- 100 jaar Rijpenhofje
- Het Rijpenhofje
- Schilderijen
- Waardering
- Gerard van de Rijp in zijn tuin
- Het spirituele hof
- Het beminde hof
- Het analytische hof
- Appels en peren vergelijken
- Alchemie, Chassidisme en tuinkunst
- Jungiaanse en symbolische psychologie
- Van de Rijps tuinkunst als onbewuste expressie
- Van de Rijp als Adam
- Van de Rijps anima en zelf
- De tuin als archetype
- De roos als archetype
- De stokroos als archetype
- Stok en staf
- De boom als archetype
- De plant als opus magnum
- De perkenmandala's
- Mandala's in de prehistorie
- Boeddhistische en christelijke mandala's
- Het orthodoxe dilemma in mandala's
- Kinderen tekenen spontaan mandala‘s
- De mandala's van Isabelle Staehle
- De psychologische betekenis van de mandala
- Geometrie
- De mandala van de vier standen
- De mandala van het zelf
- Het alchemistische transformatieproces
- Van de Rijps versus Van der Groens tuinindeling
- Quadratura circuli
- De hogere én de lagere mens
- Een momentopname van innerlijke rijping
- Vier, drie, twee en één in het tuinportret
- Onvermoeide fascinatie
- Een leven lang
- Conclusie en wens
- Gozewijn Centen en zijn gezin
- Schilderijen
- Het Rijpenhofje in 1982
- Reglement voor het Rijpen Hofje 1837
- Vier eeuwen hofjes in Amsterdam
- Dank
- Bronnen